Czy zimowe przeziębienia wpływają na zęby? Dlaczego zęby częściej psują się zimą? Czym są i skąd biorą się choroby odogniskowe? Zimą do 50% zębów z ukrytym stanem zapalnym może dać dolegliwości bólowe, które w innych warunkach by się nie ujawniły. Wynika to z osłabienia organizmu i wzmożonej aktywności układu immunologicznego, który musi radzić sobie z atakującymi zimą wirusami i bakteriami.  Stan zapalny w jamie ustnej może rozprzestrzeniać się po całym organizmie prowadząc do tzw. chorób odogniskowych, W ten sposób często dochodzi do chorób w obrębie stawów, nerek, serca.

W okresie zimowym warto wspomagać się witaminą C oraz tranem, które zwiększają odporność i pośrednio zapobiegają uaktywnieniu się ognisk zapalnych w jamie ustnej. Po wyleczeniu zimowego przeziębienia, należy wymienić szczoteczkę do zębów. Mogą się na niej rozwijać bakterie, które powodują nawrót choroby. Lecząc przeziębienie należy uważać na syropy, które mają gęstą konsystencję. W 90 % są to syropy słodzone, które na długo pozostają przyklejone do powierzchni zębów i zwiększają ryzyko próchnicy. Codzienna higiena to podstawa zdrowych zębów, należy jednak pamiętać, że nic nie zastąpi regularnych wizyt u dentysty.

Diastemą określamy zbyt dużą przerwę między górnymi jedynkami. Szczelina powstaje najczęściej z powodu dysproporcji pomiędzy szerokością siekaczy a rozmiarem kości szczęki lub żuchwy. Jest uznawana za wadę zgryzu, jeśli jej szerokość przekracza 2 mm. Dla wielu osób przerwa pomiędzy zębami stanowi poważny problem estetyczny. Niepotrzebna przerwa między zębami może również zakłócać artykulację niektórych głosek (seplenienie świszczące), a także powodować choroby przyzębia. Do najczęstszych przyczyn formowania się diastemy u dorosłych zaliczamy:

• czynniki wrodzone lub etniczne
• przerost wędzidełka wargi, czyli błony łączącej dziąsło z wargą
• anomalie kształtu, rozmiaru i liczby zębów
• fizjologiczne lub patologiczne przemieszczenie zębów
• pogłębiony nagryz – wada polegająca na tym, że górne zęby zamiast kontaktować się wyłączenie z zębami przeciwstawnymi, kontaktują się z dziąsłami, co może prowadzić do poważnych problemów periodontologicznych
• utrata zębów
• torbiele w okolicy przedniej
• rozszczep podniebienia.

Nitkowanie jest bardzo ważnym etapem dbania o zdrowie jamy ustnej. Nie chodzi tutaj o same zęby, a również o zdrowie dziąseł i struktur otaczających ząb. Nitkowanie pozwala pozbyć się płytki nazębnej zlokalizowanej w przestrzeniach między zębami. Płytka jest siedliskiem bakterii, które powodują powstawanie próchnicy,  a także drażnią dziąsła, które w stanie zapalnym łatwiej krwawią, a po pewnym czasie zaczynają się obniżać. Warto dodać, ze nitkowanie jest świetnym sposobem na to, by kontrolować, stan swoich zębów i dziąseł. Jeżeli nitka zahacza się między zębami, rwie się lub dziąsła krwawią warto umówić się na wizytę stomatologiczną.

Czym jest plan leczenia? To indywidualny harmonogram zabiegów ustalany przez stomatologa. Obejmuje zakres, koszty i przebieg leczenia, jak również oczekiwania pacjenta. W etapach planu uwzględniana jest higienizacja, leczenie zachowawcze (wypełnienia) z endodoncją (leczenie kanałowe), leczenie ortodontyczne, leczenie protetyczne, chirurgiczne (ekstrakcje, implanty stomatologiczne) – w zależności od potrzeb pacjenta.

Dlaczego przygotowanie indywidualnego planu leczenia jest tak ważne?

• tylko dzięki kompleksowemu podejściu do problemów stomatologicznych i indywidualnej analizy każdego pacjenta można uzyskać satysfakcjonujące i trwałe efekty leczenia
• realizacja planu leczenia prowadzi do sprawnego wyleczenia pacjenta
• dzięki opisowemu planowi leczenia, pacjenci znają wszystkie etapy leczenia i mogą się do nich odpowiednio przygotować, zaoszczędzając cenny czas
• przed przygotowaniem planu leczenia konieczna jest konsultacja stomatologiczna i wykonanie niezbędnych badań diagnostycznych.

Aby leczenie kanałowe zakończyło się sukcesem, stomatolog musi szczelnie zamknąć system kanałowy za pomocą materiału wypełniającego. Chociaż lekarze mają do dyspozycji aż kilkaset rodzajów wypełnień, to najczęściej wybieranym materiałem jest gutaperka. Jest to naturalna żywica, pozyskiwana przede wszystkim z drzewa gutaperkowca, rosnącego na archipelagu malajskim.  W normalnych warunkach jest tworzywem nieelastycznym, jednak po podgrzaniu staje się miękka i ulega deformacji.

Zalety gutaperki to:

• nie drażni tkanek okołowierzchołkowych, stanowi materiał biozgodny, dobrze tolerowany przez organizm
• można ją łatwo wprowadzić do kanału zęba, a w razie konieczności – równie łatwo można ją usunąć
• wykazuje pewne właściwości przeciwbakteryjne i daje kontrast na zdjęciu rentgenowskim, dzięki czemu stomatolog może ocenić skuteczność przeprowadzonego wcześniej leczenia
• nie przebarwia zębów, jest stabilna objętościowo (nie kurczy się) i nie rozpuszcza pod wpływem płynów tkankowych, np. śliny

Należy jednak podkreślić, że gutaperka nie zapewnia odpowiedniej szczelności wypełniania ze względu na brak przyczepności do zębiny. Dlatego jest zawsze stosowana w parze z uszczelniaczem, który wprowadza się w przestrzeń między ćwiekiem gutaperkowym a ścianą kanału. W roli uszczelniacza (pasty uszczelniającej) stosuje się m.in.: żywicę syntetyczną, materiały silikonowe na bazie tlenku cynku.

Bruksizm to mimowolne zgrzytanie, bądź zaciskanie zębów, które wywołuje szereg nieprzyjemnych objawów, np. budzenie się rano z zaciśniętymi zębami, uczucie piasku na zębach, bóle głowy, spadek nastroju. Jakie mogą być przyczyny i jak leczyć to schorzenie?

Jeśli przyczyną jest:

• przeszkoda w zgryzie – pacjent otrzymuje deprogramator – specjalny aparat, który ustawia w optymalnej i wygodnej pozycji żuchwę oraz relaksuje cały układ zębów, szczęk i mięśni. Po ustabilizowaniu się pozycji żuchwy planowana jest przebudowa zębów tak, aby prawidłowo ze sobą współpracowały. Czasem wystarczy drobna korekta poprzez wymianę wypełnień, czasem konieczna jest większa przebudowa protetyczna.
• Wada postawy – obserwujemy postawę pacjenta; jeśli zauważymy nieprawidłowości, kierujemy go do fizjoterapeuty i po zniwelowaniu wad postawy, sprawdzamy prawidłowy układ szczęki i żuchwy za pomocą rękoczynu Dawsona bezwładne ruszanie żuchwą na leżąco z pomocą stomatologa za pomocą deprogramatora. Jeśli zęby nadal nie kontaktują się prawidłowo, pozostaje przebudowa protetyczna albo wymiana wypełnień.
• Zaburzenia snu i neurologiczne – tutaj potrzebna będzie wizyta w poradni snu. Stomatolog może zlikwidować przeszkody zgryzowe i odpowiednio zoptymalizować kontakty między zębami oraz zabezpieczyć pacjenta na noc specjalnymi szynami ochronnymi na zęby górne i dolne (szyny będą się ścierać zamiast naszych zębów).
• Stres – jest uznawany za jedną z głównych przyczyn dolegliwości – bardzo pomoże odpowiednia higiena snu, dieta, czas na odpoczynek i hobby które pozwoli odzyskać równowagę i spokój.

Leczenie bruksizmu jest wieloetapowe, dlatego tak ważne jest wczesne udanie się do specjalisty, który znajdzie przyczynę dolegliwości i wdroży odpowiednie leczenie.